5 điều nên và không nên làm trong phòng thi – IELTS Speaking: Part 1

Speaking Part 1 sẽ kéo dài khoảng 4 – 5 phút và bạn sẽ nói về những chủ đề vô cùng gần gũi như công việc, gia đình, nơi sinh sống, sở thích, v.v. Những chủ đề dễ hơn và đều là những câu hỏi liên quan tới bạn nhưng điều đó không có nghĩa Part 1 không hề quan trọng.

Dưới đây là 5 điều NÊN LÀM và KHÔNG NÊN LÀM (Dos and Don’ts) để bạn có thể bắt đầu bài thi nói trôi chảy nhất và tốt nhất.

NÊN #1 – Hiểu rõ về IELTS Speaking

Bạn có thể lo lắng khi chuẩn bị tới kỳ thi (ai cũng vậy à) nhưng bạn sẽ còn lo lắng hơn nếu không biết kỳ thi sẽ diễn ra như thế nào.

Trước khi Part 1 bắt đầu, giám khảo sẽ làm 4 điều sau:

1.       Giám khảo sẽ giới thiệu về mình và sẽ hỏi tên bạn. Bạn chỉ cần trả lời “My name’s….’ Bạn nên dùng “name’s” thay vì “name is”.
2.       Sau đó, giám khảo sẽ hỏi bạn “What can I call you?”. Bạn chỉ cần trả lời ngắn gọn “You can call me…”. Nếu bạn có tên tiếng Anh, hãy dung nó nhưng phải chắc chắn bạn biết cách phát âm đúng. Nếu bạn nói không chuẩn, bạn sẽ để lại ấn tượng đầu tiên không tốt trong mắt giám khảo. Nếu bạn không chắc chắn, bạn hãy cứ dùng tên thường gọi.
3.       Tiếp theo, giám khảo sẽ hỏi về quê quán của bạn. Trả lời đơn giản “I’m from…”. Bạn không cần them thắt thong tin nào khác bởi phần thi của bạn chưa bắt đầu và giám khảo cũng chưa tính điểm.
4.       Cuối cùng, giám khảo sẽ yêu cầu xem CMND của bạn. Đưa cho giám khảo xem và so sánh. Tới đây, bài thi của bạn mới thực sự bắt đầu.

NÊN #2 – Tạo ấn tượng tốt ngay từ đầu

Nhiều bạn thí sinh thắc mắc rằng liệu các bạn ấy tỏ ra thân thiện và giao tiếp bằng mắt tốt thì các bạn ấy có được điểm cộng không? Câu trả lời là KHÔNG và CÓ.

Trong biểu điểm không có tiêu chí nào là thân thiện hoặc nhìn vào mắt giám khảo sẽ cộng điểm cả. Tuy nhiên, nếu làm như vậy khiến bạn tự tin hơn thì bạn hãy làm bởi nó sẽ ảnh hưởng tới câu trả lời của bạn.

Nếu bạn cứ nhìn xuống dưới sàn hay trần nhà và tạo cảm giác tâm hồn bạn đang “treo ngược cành cây”, bạn sẽ thường sẽ trả lời rất ngắn và hiển nhiên bạn sẽ không được điểm cao cho phần đó.Tuy nhiên nếu bạn cởi mở và thân thiện với giám khảo, bạn sẽ trả lời tự nhiên hơn.

Về giao tiếp bằng mắt, bạn cũng đừng làm dụng nó quá. Bình thường không ai nhìn thẳng vào mắt người đối diện liên tục trong vòng 15 phút cả. Bạn hãy cứ nghĩ mình đang trò chuyện với một người bạn. Nếu bạn cứ nhìn sàn nhà suốt, bạn bạn chắc chắn sẽ hỏi bạn có bị làm sao không. Còn nếu bạn cứ nhìn chằm chằm vào mắt họ, họ sẽ không thích và có thể sợ hãi.Cứ coi như đây là một trò chuyện bình thường và bạn chỉ cần cư xử như bình thường thôi. Vậy là được rồi.

NÊN #3 – Thể hiện bạn hứng thú với câu hỏi

Thực tế, phần lớn câu hỏi IELTS đều chán. Nếu bạn nghe ai đó trả lời câu hỏi như vậy, giọng của họ sẽ ngang ngang, không lên giọng cũng không xuống giọng. Nếu bạn nói như vậy trong bài thi, bạn sẽ bị trừ điểm phát âm bởi một trong những yếu tố quan trọng trong phần Phát âm đó là Ngữ điệu.

Nếu bạn chú ý tới cách người bản xứ nói, giọng của họ sẽ lúc lên lúc xuống tùy thuộc vào cảm xúc của họ khi họ nói. Tưởng tượng bạn đi học muộn, bạn bước vào lớp và giáo viên nói với bạn bằng giọng trầm “Sit down, please”. Điều này có nghĩa họ không vui vì bạn đi muộn. Nhưng cũng vẫn là câu đó, một giáo viên khác lại nói với tone giọng cao từ đầu, điều đó có nghĩa họ không phiền khi bạn đến muộn và vui khi bạn đến lớp.

Trong phòng thi, để ngữ điệu được như người bản xứ, bạn hãy giả vờ như đang hứng thú với câu hỏi giám khảo hỏi và ngữ điệu của bạn sẽ lên xuống. Tuy nhiêu, đừng làm quá không giọng bạn sẽ cao quá hoặc thấp quá, nghe như bạn đang có vấn đề vậy.

Một cách luyện tập ngữ điệu cho bạn đó là nghe người bản xứ nói và bắt chước ngữ điệu khi họ nói. Như vậy sẽ giúp bạn nói với ngữ điệu tự nhiên hơn.

NÊN #4 – Kéo dài câu trả lời

Trong Part 1, bạn không cần nói theo những cụm từ hay cấu trúc có sẵn “đao to búa lớn”. Nhưng câu trả lời của bạn cũng không nên quá ngắn bởi bạn cần cho giám khảo thấy trình độ tiếng Anh của bạn. Vì thế nếu bạn chỉ trả lời vô cùng súc tích như “I’m a student” là chưa đủ. Nhưng điều đó không có nghĩa bạn nên nói dài. Part 1 về những chủ đề vô cùng thân thuộc và bạn thường không nói đến 2 phút khi mọi người hỏi bạn về những chủ đề này phải không. Bạn hãy để dành đến Part 2 và 3 nha.

Độ dài câu trả lời lý tưởng nhất ở Part 1 là từ 2 – 3 câu.

NÊN #5  – Luyện tập

Bạn không cần phải học thuộc câu trả lời nhưng vì Part 1 về những chủ đề thông thường nên bạn có thể luyện tập theo những chủ đề đó.

Khi tập nói bạn nên ghi âm và nghe lại sau đó tự đánh giá câu trả lời theo những tiêu chí sau:

1.       Bạn có thể thay đổi từ nào không?
2.       Bạn có mắc lỗi ngữ pháp nào có thể sửa được không?
3.       Bạn đã nói trôi chảy hoặc nói ở tốc độ không tự nhiên?
4.       Ngữ điệu của bạn thế nào?
5.       Câu trả lời đã đủ dài chưa?
6.       Bạn có nói rõ ràng không?

Thử lại và luyện tập cho đến khi bạn cảm thấy tự tin khi gặp những chủ đề quen thuộc.

KHÔNG NÊN #1 – Không trả lời YES/ NO

Có nhiều câu hỏi khiến bạn chỉ trả lời Yes hoặc No. Nhưng IELTS là bài thi năng lực tiếng Anh nên bạn cần cho giám khảo thấy tiếng Anh của bạn tốt như thế nào. Chỉ trả lời Yes hoặc o, giám khảo sẽ không thể đánh giá được khả năng của bạn và bạn sẽ bị điểm kém cho dù trình độ tiếng Anh thực sự của bạn có tốt đến đâu.

Một vài bạn trả lời Yes hoặc No lại bởi vì quá lo lắng và muốn bài thi kết thúc nhanh nhất có thể. Phần lớn giám khảo đều rất thân thiện và muốn bạn làm tốt nhất có thể. Họ không hề muốn làm khó bạn. Vì vậy đựng ngại nói bạn hơi lo lắng. Khi nói ra bạn sẽ thấy bớt lo lắng hơn đó.

KHÔNG NÊN #2 – Lạc đề

Một vài thí sinh kể hẳn một câu chuyện về cuộc đời bạn ấy hay nói về cả lịch sử của nơi bạn ấy sinh sống khi được hỏi về tên và nơi sinh sống. Những câu hỏi này vô cùng đơn giản nên khi bạn trả lời nhiều hơn 3 – 4 câu là bạn có thể đang đi lạc đề.

Khi một bạn thí sinh được hỏi về làm gì vào thời gian rảnh rỗi và bạn ấy nói về cầu lông và không dừng lại ở đó, bạn ấy nói về cả quy luật, lịch sử, những tuyển thủ huyền thoại, mặt lợi và hại của thề thao, v.v. Giám khảo không yêu cầu bạn phải trả lời như vậy, họ chỉ muốn biết môn thể thao bạn thích là gì và lí do tại sao. Chỉ vậy thôi. Nói dài nói dai thành nói dại bạn nha.

KHÔNG NÊN #3 – Không đưa ra câu trả lời

Bạn không được phép chọn câu hỏi. Vì thế ngay cả khi bạn không biết cách trả lời hay đơn giản chỉ là “Mình thích thì mình không trả lời thôi”, bạn vẫn phải trả lời câu hỏi. Bạn không có sự lựa chọn nào khác.

Part 1 đều chỉ hỏi về BẠN. Không có câu hỏi nào đánh đố đến mức bạn không trả lời được cả bởi nó đều là về CHÍNH BẠN cơ mà.

Nếu bạn không hiểu một từ nào đó trong câu hỏi, bạn có thể yêu cầu giám khảo giải thích. Nêu bạn không nghe rõ, bạn vẫn có thể nhờ giám khảo nhắc lại câu hỏi. Nhưng đừng lạm dùng, hãy dùng đúng lúc đúng chỗ.

Nếu bạn thực sự không có câu trả lời, hãy thành thật với giám khảo và nói bạn không biết và sau đó đoạn câu trả lời. Đây không phải kỳ thi “Ai thông minh hơn ai” mà đây là bài kiểm tra tiếng Anh. Vì thế nếu quá bí, bạn có thể tự “bịa” câu trả lời miễn là bạn không trả lời, câm nín và nhìn giám khảo “đầy yêu thương” hoặc chỉ trả lời “I don’t know”.

KHÔNG NÊN #4 – Nói quá nhỏ

Đây là một trong những điều khiến giám khảo khó chịu bởi dù tiếng Anh của bạn có tốt đến đâu, nếu giám khảo không nghe thấy bạn nói gì thì họ cũng không thể cho bạn điểm cao được.

Bạn đừng nói chuyện với sàn nhà hay trần nhà và nói to hơn bình thường một chút. Giám khảo sẽ ghi âm câu trả lời của bạn vì thế bạn nói đủ to để máy ghi âm có thể thu được lời bạn nói.

Khi luyện nói, bạn cũng nên ghi âm lại và bật lại nghe. Nếu bạn không nghe thấy mình nói gì thì bạn cần nói to hơn trong những lần sau.

KHÔNG NÊN #5 – Theo chủ nghĩa hoàn hảo

Giám khảo biết bạn nói thứ tiếng không phải tiếng mẹ đẻ nên họ cũng không mong bạn nói trôi chảy, không mắc một lỗi nào. Ngay cả bạn thí sinh thi được band 9 vẫn mắc một số lỗi nhỏ.

Nếu bạn cứ mải nghĩ dùng cấu trúc ngữ pháp hay từ vựng nào cho thật hay thật hoàn hảo, bạn sẽ bị mất điểm Fluency (Trôi chảy) và Pronunciation (Phát âm). Hai tiêu chí này chiếm 50% điểm của bạn vì thế bạn chẳng cần dùng cấu trúc ngữ pháp hay từ vựng to tát, hoàn hảo làm gì nếu như bạn bị mất nửa số điểm vì nói không trôi chảy và phát âm sau phải không?

Bạn cố gắng nói càng tự nhiên càng tốt, nói với tốc độ bình thường, phát âm rõ, ngữ pháp và từ vựng  sẽ tự động tốt lên.

Người dịch: Tạ Hương Thảo

Nguồn: IELTS Advantage