Thời gian để học một ngôn ngữ mới phụ thuộc vào điều gì? – IP Share
Nếu bạn dựa theo những quảng cáo cho một số ứng dụng học ngôn ngữ, bạn có thể “giao tiếp bằng ngôn ngữ mới sau ba tuần”.
Nhưng kinh nghiệm của hầu hết người Úc khi cố gắng học một ngôn ngữ mới có nhiều khả năng giống với thủ tướng Úc của chúng ta, một vài năm trước, đã viết:
“Học bất kỳ ngôn ngữ nào ở trường là… khó khăn vì đơn giản là không có đủ giờ trong lịch học để hầu hết sinh viên đạt được bất kỳ khả năng thực sự nào – như nhiều người Úc đã phát hiện ra khi họ thử thách các học sinh nam và học sinh nữ của mình về tiếng Pháp trong chuyến thăm đầu tiên của họ đến Paris!”
Thời gian cần thiết để học ngôn ngữ phụ thuộc vào cái mà bạn định nghĩa là “học một ngôn ngữ”. Nếu định nghĩa của bạn là có thể gọi món “café au lait” (cà phê với sữa – tiếng Pháp) hoặc yêu cầu chỉ đường đến “les toilettes, s’il vous plait” (nhà vệ sinh, làm ơn – tiếng Pháp) trong chuyến đi tiếp theo của bạn đến Paris, ba tuần là hoàn toàn thực tế.
Nhưng nếu bạn cần học sử dụng một ngôn ngữ khác, thực hiện công việc của bạn với nó và thảo luận về tất cả các mối quan hệ của bạn thông qua ngôn ngữ đó – câu trả lời thay đổi đáng kể. Bạn sẽ nghĩ về sáu năm và hơn thế nữa, nơi mà số năm nhiều hơn thế nữa có thể có nghĩa là không bao giờ.
1. Làm những công việc với từ ngữ (Doing things with words)
Trình độ thông thạo ngôn ngữ tốt nhất được coi như là khả năng thực hiện những công việc với các từ ngữ. Những điều khách du lịch cần làm với các từ ngữ rất khác với những điều người di cư cần làm.
Không chỉ những người khác nhau cần phải làm những việc khác nhau với ngôn ngữ mà trình độ của họ cũng thường được đánh giá khác nhau. Một khách du lịch sẽ được coi là rất thông thạo ngôn ngữ nếu họ có thể giao tiếp hàng ngày. Nhưng cùng một mức độ thành thạo như thế sẽ được coi là quá thấp nếu họ muốn theo học đại học, nơi cần sử dụng ngôn ngữ khó hơn để thành công.
Vấn đề không chỉ là mục tiêu “biết một ngôn ngữ” có thể thay đổi mà còn là con đường hướng tới mục tiêu đó là khác nhau cho tất cả mọi người. Bao nhiêu thời gian và công sức mà một người sẽ cần để có được một điểm tương tự trên vùng quang phổ (spectrum) phụ thuộc vào một loạt các yếu tố ngôn ngữ và phi ngôn ngữ.
2. Những điểm tương đồng và khác biệt
Một yếu tố ngôn ngữ quan trọng là sự giống nhau. Các ngôn ngữ tương tự dễ học hơn các ngôn ngữ khác nhau. Từ quan điểm của tiếng Anh, tiếng Afrikaans (tiếng Hà Lan dùng ở Nam Phi) và tiếng Hà Lan khá giống nhau trong khi tiếng Ả Rập và tiếng Trung rất khác nhau.
Điều này có nghĩa là tất cả chúng ta nên học tiếng Afrikaans thay vì tiếng Trung?
Rõ ràng là không. Và đây là nơi các yếu tố phi ngôn ngữ xuất hiện. Nhiều người Úc có nhiều khả năng hứng thú để học tiếng Trung hơn tiếng Afrikaans. Họ có thể tìm thấy có những tài liệu học tiếng Trung Quốc tốt hơn (các lớp học, sách giáo khoa, giáo viên có trình độ) trong tầm tay. Và họ có thể có nhiều cơ hội để thực hành tiếng Trung hơn tiếng Afrikaans.
Tất cả điều này có thể hỗ trợ theo cách làm cho tiếng Trung Quốc dễ học hơn tiếng Afrikaans, mặc dù có những khó khăn rõ ràng trong việc xử lý với các âm điệu và bộ chữ viết.
Sự khác biệt của những người học cũng đóng một vai trò trong việc làm cho việc học ngôn ngữ ít hay nhiều khó khăn hơn, chẳng hạn như tuổi tác. Tuổi vị thành niên và tuổi trưởng thành là thời điểm đặc biệt tốt để học một ngôn ngữ mới. Ở độ tuổi đó, bộ não vẫn khá dễ uốn nắn như trong những năm nhỏ tuổi hơn. Nhưng những người học ở tuổi vị thành niên và thanh thiếu niên có chiến lược và kỹ năng giải quyết vấn đề tốt hơn những người học nhỏ tuổi hơn.
Giáo dục, bao gồm các kỹ năng học tập tốt và các yếu tố kinh tế xã hội, cũng có đóng một vai trò. Ví dụ, việc có thể chi trả cho học phí dạy kèm sẽ có ảnh hưởng đến việc học một ngôn ngữ.
3. Đó là một khoản đầu tư
Người nói tiếng Anh có thể thực sự cảm thấy khó học ngôn ngữ khác chính xác bởi vì họ nói tiếng Anh. Điều này là do thế giới có kỳ vọng tương đối thấp về những người nói tiếng Anh khi nói đến tài năng của họ cho việc học ngoại ngữ.
Đồng thời, không thiếu những người học tiếng Anh nhiệt tình mong muốn tận dụng tốt việc thực hành với những người bản ngữ. Những động lực này có thể gây khó khăn cho một người nói tiếng Anh để học tiếng Hàn hơn là một người Hàn Quốc học tiếng Anh – mặc dù các thách thức ngôn ngữ liên quan là giống nhau về mặt lý thuyết cho cả hai phía.
Học một ngôn ngữ đòi hỏi một sự đầu tư đáng kể về thời gian, công sức và sự cam kết. Nhưng nó cũng đáng giá vì một ngôn ngữ khác mở ra một cánh cửa cho một cuộc sống khác.
Người dịch: Hải Nam
Nguồn: The World Economic Forum
